Anders bedraad: Leven met ADD en ADHD als kracht
⬅️ hoofdstuk 4 | Inhoud | hoofdstuk 6 ➡️
Hoofdstuk 5:
Structuur die wél werkt
Je hebt geen ijzeren discipline nodig, je hebt een slimme omgeving nodig.
Structuur. Voor de meeste mensen met ADD of ADHD klinkt het als een noodzakelijk kwaad. Je weet dat je het nodig hebt om te functioneren – en toch voelt het vaak als een keurslijf. Alles strak inplannen, agenda’s, to-do-lijsten, routines… het werkt even, tot het niet meer werkt. En dan verval je weer in chaos, schuldgevoel en vermijding.
Maar wat als het probleem niet jij bent, maar de structuur zélf?
Structuur volgens het boekje werkt vaak niet voor jouw brein
De meeste structuursystemen zijn gebouwd voor neurotypische breinen: lineair, logisch, voorspelbaar. Jouw brein is juist nieuwsgierig, gevoelig voor prikkels, creatief, en vaak non-lineair. Dus als je jezelf dwingt in systemen die niet matchen met hoe jij denkt en voelt, raak je sneller gefrustreerd of uitgeput.
Dat betekent niet dat structuur voor jou onmogelijk is. Het betekent dat je een andere soort structuur nodig hebt. Flexibel. Visueel. Speels. Herinnerend in plaats van straffend.
Wat wél werkt (voor veel mensen met ADD/ADHD)
-
Visuele ondersteuning
Denk aan post-its, whiteboards, kleurcodes, of een kalender die open en zichtbaar hangt. Als je het niet ziet, bestaat het niet – dus maak je omgeving je geheugen. -
Structuur via ritme in plaats van klok
In plaats van je hele dag te timen, kun je werken met natuurlijke blokken: ochtend / middag / avond. Of: “na koffie → wandelen”, “na werk → 20 min rust”. Denk in volgordes, niet in uren. -
Energiegericht plannen
Let niet op tijd, maar op >energie. Wanneer voel je je helder? Wanneer zak je in? Gebruik die kennis om taken te verdelen, en plan rust net zo bewust als werk. -
Externe structuur
Zoek iemand of iets buiten jezelf die je helpt bij het opzetten en volhouden van wat voor jou werkt. Dat kan een coach zijn, een app, een buddy, of een partner met wie je samen check-ins doet. - Gebruik je hyperfocus – met beleidBouw ruimte in voor deep dives in wat je écht boeit, maar zet er zachte grenzen rond. Bijvoorbeeld een timer of duidelijke start/stop-rituelen.
Mildheid als basis
Structuur werkt als het gebouwd is op zelfcompassie. Niet vanuit: “Ik moet dit, anders faal ik”, maar vanuit: “Dit helpt mij, omdat ik het verdien om meer rust/energie/plezier/… te hebben.”
Structuur is geen dwangmiddel. Het is een hulpmiddel om ruimte te maken voor jouw potentieel, jouw rust, jouw creativiteit.
Je mag het op jouw manier doen.
Als het werkt voor jou, dan werkt het. Ook als het rommeliger, kleurrijker of flexibeler is dan de ‘standaard’. Jij hoeft niet in een systeem te passen. Je mag een systeem bouwen dat past bij jou.